محدثه شوشتری-شهرآراآنلاین، بعداز کش‌وقوس‌های فراوان بر سر ساختمان هزارمیلیاردی کمیته امداد، ماه گذشته دانشگاه آزاد اسلامی به قیمت ٩٠٠میلیارد‌تومان، این ساختمان را برای تجمیع برخی دانشکده‌های خود خرید. با‌وجود نقل‌مکان کمیته امدادی‌ها از ساختمان هزارمیلیاردی به یک ساختمان معمولی اداری، باز هم این مجموعه سیبل‌ِ انتقادات قرار گرفت. افطاری دو ماه پیش این نهاد در غزه و کمک به مردم خارج از کشور، دوباره سیلِ انتقادها را به راه انداخت و پویشی در‌این‌راستا راه‌اندازی شد. ماهیت اعتراض‌ها این بود که چرا با‌وجود این همه گرسنه و فقیر در کشور، سفره امداد، جای دیگر پهن می‌شود. در واکنش به این موضوع، پرویز فتاح، رئیس کمیته امداد امام‌خمینی(ره)، اعلام کرد: «حاشیه‌های ایجاد‌شده برای این نهاد، نقشه دشمن بوده و تأثیری بر کمک‌ها و صدقات مردم نگذاشته است.»
در همین راستا با هدف تنویر افکار عمومی درباره کمک‌های مردمی و صدقات، ریز و درشت درآمدها و توزیع آن بین فقرا، چالش فقر و نقش کمیته امداد در محرومیت‌زدایی، با مدیرکل کمیته امداد امام‌خمینی(ره) خراسان‌رضوی صریح و بی‌پرده گفت‌وگو کرده‌ایم.
حبیب‌ا... آسوده چندین سال در مسند قائم‌مقامی کمیته امداد امام‌خمینی(ره) استان بود و از ابتدای سال بر صندلی مدیرکلی این مجموعه تکیه زده است.
فقر ریشه‌کن نمی‌شود و انتظار و مطالبه از کمیته امداد هم، این نیست. اما این سؤال مطرح می‌شود که چرا بعداز گذشت چهار دهه از فعالیت این کمیته، نه‌تنها فقر و جمعیت فقرا کم نشده، بلکه افزایش هم داشته است. درواقع هدف اصلی این نهاد برای محرومیت‌زدایی حاصل نشده است. این نقد را می‌پذیرید؟
نه، اصلا نمی‌پذیرم. رسما نمی‌پذیرم. مگر فقر را کمیته امداد تولید کرده است؟ بروید ببینید فقر کجا تولید شده است. فقر به‌واسطه عملکرد کمیته امداد تولید نشده است که افزایش آن را نقطه منفی این مجموعه بدانیم! فقر اگر براثر بلایای طبیعی، سوء‌مدیریت، بیکاری و... ایجاد شده، کمیته امداد مسبب آن نبوده است؛ برعکس، این کمیته فقرتولید‌شده براثر عوامل مختلف را سامان داده است.
با حجم گسترده فقر و محرومیت، چطور می‌توان مدعی سامان‌دهی در فقر بود؟ وضعیت موجود با این ادعا در تناقض نیست؟
کمیته امداد برای سامان‌دهی فقر به وظیفه خود عمل کرده، اما اینکه این سامان‌دهی با مشکل مواجه شده است، باز هم به عملکرد ما برنمی‌گردد و عوامل دیگری دخیل هستند. زمانی‌که می‌آییم فقر تولید‌شده بین محرومان را کمی سامان می‌دهیم، خیلی از افراد را توانمند و خودکفا می‌کنیم، دوباره با یک موج بی‌ثباتی اقتصادی، گرانی، نوسان ارز و... باز همین افراد زمین می‌خورند؛ زیرا این افراد سرمایه اندکی دارند و همیشه در بی‌ثباتی‌های اقتصادی، قشری که از‌نظر اقتصادی ضعیف هستند، ضعیف‌تر می‌شوند. برای مثال با وام‌هایی که کمیته امداد برای اشتغال‌زایی مددجویان می‌دهد، اشتغال آن‌ها پا می‌گیرد، اما می‌بینیم متأسفانه با یک بی‌ثباتی اقتصادی همین افرادی که توانمند شده بودند، به چرخه فقر بازمی‌گردند. باوجوداین، کمیته امداد، یک امنیت اجتماعی ایجاد کرده است. در موضوع مهاجرت، اگر کمیته امداد در روستا نبود و در موضوع اشتغال روستایی، مسکن روستایی و کمک به معیشت ورود پیدا نمی‌کرد، مهاجرت و حاشیه‌نشینی ده‌ها برابر میزان فعلی افزایش می‌یافت.
در شرایط فعلی هم مشهد با بیش‌از یک میلیون حاشیه‌نشین در صدر رتبه حاشیه‌نشینی قرار دارد. روستاهای استان هم هر سال خالی از جمعیت می‌شوند.
٧٠درصد مسکن‌های کمیته امداد در روستاها ساخته می‌شود. اگر همین مسکن‌ها ساخته نمی‌شدند، آمار حاشیه‌نشینان بیشتر از آمار فعلی بود. طرحی داریم که اگر حاشیه‌نشینان برای زندگی برگردند روستا، هم مسکن برای آن‌ها می‌سازیم و هم مشوق‌هایی برای اشتغال می‌دهیم. این راهکاری برای مبارزه با حاشیه‌نشینی و فقر است که دنبال می‌کنیم. مهم هم این است که دنبال راهکار باشیم؛ در شرایط فعلی جامعه، دنبال مقصر‌گشتن و پیدا‌کردن مقصر فقر، مشکلی را حل نمی‌کند.
حاشیه‌نشینان مشهد چقدر از طرح کمیته امداد برای بازگشت به روستا به شرط مسکن و مشوق اشتغال استقبال کردند؟ درواقع چند حاشیه‌نشین را توانستید به روستا بازگردانید؟
مددکاران کمیته امداد به مراجعان حاشیه شهر که در شرایط فقر و تنگ‌دستی و ناچاری قرار می‌گیرند، راهکارهای مختلفی می‌دهند. بازگشت حاشیه‌نشینان به روستاها، از روش‌های مختلف توانمندسازی است که جلو پایشان می‌گذاریم، اما متأسفانه استقبال خیلی کم است. موارد اندکی داشته‌ایم که تعداد آن شایان‌توجه نیست.
جناب آسوده، برای روشن‌شدن موضوع، صحبت از فقرزدایی را با میزان درآمد و هزینه کمیته امداد توضیح دهید. حرف و حدیث‌ها از میزان درآمد و توزیع آن زیاد است. به‌طور مشخص بفرمایید مردم مشهد سالیانه چقدر صدقه می‌دهند؟
مجموع صدقات خراسان‌رضوی در سال گذشته ٢٣میلیارد‌تومان و میزان زکات ١٢میلیارد‌تومان بوده است. ١٨۶هزار خانواده تحت پوشش کمیته امداد هستند که با احتساب تعداد اعضای خانواده آن‌ها به بیش‌از ۴٠٠هزار نفر می‌رسند. این صدقات را در سرفصل‌های مختلف درمان، تحصیل، مسکن، آموزش و کمک معیشت محرومان و نیازمندان هزینه کرده‌ایم. کمک‌های مردم و خیران به طرح اکرام و محسنین هم طرحی مجزاست که مستقیم دست افراد می‌رسد. دخل و خرجی در این کمک‌ها نداریم. پول‌هایی که به حساب طرح اکرام ایتام واریز می‌شود، دارای شناسه به نام ایتام است که هر واریزی با شناسه مخصوص یتیم مورد‌نظر، به دست همان یتیم می‌رسد.
در موضوع کمک‌های کمیته امداد به مردم فلسطین، این اعتراض مطرح شد که چرا کمک‌ها و صدقات مردم ایران با‌وجود داشتن این همه فقیر برای مردم خارج از کشور هزینه می‌شود. این موضوع، حواشی زیادی برای کمیته امداد داشت؛ زیرا خیلی از علما هم خرج‌کردن صدقات مردم یک شهر را برای شهر دیگر حتی بین شهرهای داخل ایران دارای اشکال شرعی می‌دانند. در‌این‌باره توضیح می‌فرمایید؟
هیچ‌یک از وجوهات مردمی، چه با عنوان صدقه و چه زکات و کمک‌های خیران، از استان خارج نشده است و نمی‌شود. حتی یک ریال از کمک‌ها و صدقات مردم را جابه‌جا نکرده‌ایم. صدقه از شهرستانی به شهرستان دیگر هم انتقال داده نمی‌شود.
یعنی صدقات و زکاتی که در مشهد جمع می‌شود، اصلا خارج از این شهر هزینه نشده است؟
مشهد استثناست؛ زیرا صدقات زائران از شهرهای مختلف ایران نیز به صندوق‌های صدقات این شهر واریز می‌شود؛ لذا برای دیگر شهرستان‌های محروم خراسان‌رضوی می‌توان هزینه کرد. اما درباره دیگر شهرستان‌های استان، حتی بین دو شهرستان نیز صدقات جابه‌جا نمی‌شوند.
پس کمک‌هایی که کمیته امداد به مردم فلسطین می‌کند، از چه طریقی است؟ مگر نه اینکه با نام کمیته امداد، کمک‌ها انجام می‌شود؟
کمیته امداد امام‌خمینی(ره)، حتی یک ریال هم خارج از نیات مردم هزینه نمی‌کند. زمانی برای زلزله‌زدگان کرمانشاه صندوق گذاشتیم. کمک‌ها جمع شد و بر‌اساس نام صندوق که کمک به زلزله‌زدگان کرمانشاه بود، این پول‌ها برای کمک به زلزله‌زدگان هزینه شد. زمانی دیگر، صندوق‌هایی برای کمک به مردم فلسطین در حاشیه راهپیمایی روز قدس یا مناسبت‌های دیگر گذاشتیم. افرادی که خودشان خواستند به این صندوق‌ها پول ریختند. این مبالغ را مردم و نیکوکاران، خودشان به نام مردم فلسطین به صندوق‌ها انداختند. ما نیامدیم از پولی که مردم در صندوق صدقات برای محرومان می‌ریزند، ببریم برای محرومان خارج از استان یا کشور هزینه کنیم.
سال گذشته از محل همین صندوق‌ها که می‌فرمایید، مردم مشهد و استان چقدر به مردم فلسطین کمک کردند؟
میزان این کمک‌ها اصلا رقم قابل‌ملاحظه‌ای نیست. رقم خیلی خیلی کمی است.
زمانی موضوع حقوق‌های نجومی مسئولان، به‌‌اصطلاح کاخ‌نشینان را مقابل کوخ‌نشینان قرار داد. برخی از مدیران و مسئولان کمیته امداد هم آمدند و حقوقشان را رسانه‌ای کردند. شما به‌عنوان یکی از مدیرکل‌های کمیته امداد حاضرید رقم واقعی حقوقتان را اعلام کنید؟
هفته‌های اخیر که قیمت سکه تا چهار‌میلیون و ۵٠٠هزار تومان رسید، یکی از دوستان پرسیدند حقوق ماهیانه‌ات با نرخ سکه چقدر می‌شود، گفتم یک‌میلیون‌تومان از یک سکه کمتر.
واقعا خالص دریافتی مدیرکل کمیته امداد یک استان سه‌میلیون و ۵٠٠هزار تومان است؟! با اضافه کار، کارانه، حق مأموریت و...
حکم مدیریت کمیته امداد استان سه میلیون و ۶٠٠ هزار تومان می‌شود. درصدی هم برای اضافه کار و دیگر موارد به آن اضافه می‌شود مجموع آن چقدر می‌شود؟ یک رقم بدهید.
همین‌قدر بدانید که من به‌عنوان مدیرکل کمیته امداد استان یک پراید بیشتر ندارم و بیشتر از این هم در حال حاضر نمی‌توانم بخرم!
حقوق پرسنل و مجموعه عوامل کمیته امداد از کجا تأمین می‌شود؟ از محل کمک‌های مردمی برای امور اجرایی و حقوق پرسنل استفاده می‌کنید؟
هیچ پول و کمکی از محل کمک‌های دریافتی برای امور اجرایی کمیته امداد امام‌خمینی(ره) و حقوق پرسنل هزینه نمی‌شود. تمام هزینه‌های اجرایی از محل بودجه‌های دولتی است. حقوق پرسنل نیز همانند دیگر ادارات، از خزانه دولت است.
حواشی‌ای که در شبکه‌های مجازی برای دور‌انداختن صندوق صدقات ایجاد شد، چه تأثیری در میزان کمک‌های مردم در مشهد گذاشته است؟
گردانندگان این کمپین‌ها دشمنان کمیته امداد نیستند، این‌ها دشمنان مردم‌اند. می‌خواهند بین مردم اختلاف بیندازند. از یک طرف به نیکوکاران می‌گویند آهای نیکوکاران، کمک شما به دست فقرا نمی‌رسد و از طرف دیگر به فقرا می‌گویند که آهای فقرا، کمک نیکوکاران به دست شما نمی‌رسد! کمک‌ها و مجموع مشارکت‌های مردمی ما نه‌تنها با این فتنه‌ها کم نشده است، بلکه در چند ماه سپری‌شده از سال، نسبت‌به دوره مشابه سال گذشته، افزایش داشته است.
یعنی از بالغ‌بر ۵۴۳هزار صندوق صدقه در استان، اصلا صندوقی کم نشده است؟
تعداد صندوق صدقات ما کاهش جزئی داشته است، اما این موضوع به‌دلیل ایجاد شیوه‌های الکترونیکی پرداخت صدقه است، نه موضوع دیگر. از شیوه سنتی گذشته به‌سمت پرداخت الکترونیکی صدقه گام برداشته‌ایم. چند سامانه طراحی شدند. طرح پرداخت صدقه از من‌کارت، موبایل، کدهای بانکی و سامانه‌های نیکوکاری با شیوه راحت و صرف اندک زمان طرحی شده است و برخی از شهروندان به‌جای صندوق صدقات از این شیوه‌ها صدقه پرداخت می‌کنند. لذا برخی افراد پرداخت الکترونیکی را جایگزین صندوق صدقات کرده‌اند.
مردم از روش‌های الکترونیکی پرداخت صدقه مثل من‌کارت، موبایل و سامانه الکترونیکی چقدر استقبال کرده‌اند؟
شیوه پرداخت الکترونیکی صدقه عمرکوتاهی دارد و هنوز جا نیفتاده است، اما در همین مدت شاهد رشد پرداخت‌های الکترونیکی بوده‌ایم. به‌طور‌مثال مردم استان، در سه‌ماهه اول سال ٩٧، ۵۵میلیون‌تومان صدقه با شیوه‌های الکترونیکی پرداخت کرده‌اند.
جمع‌آوری ۵۵میلیون‌تومان صدقه الکترونیکی در مقایسه با رقم چندین‌میلیاردی صندوق‌های صدقات خیلی اندک است. پس این روش چندان هم جواب نداده است.
در این بحث یک موضوع اعتقادی و رویه دادن صدقه به شیوه سنتی مطرح است. به اعتقادات مردم احترام می‌گذاریم. خیلی از مردم صبح‌ها قبل‌از خروج از خانه برای رفع بلا و نیت سلامتی، صدقه داخل صندوق می‌اندازند. به همین افراد اگر بگوییم از حساب بانکی صدقه را پرداخت کنید، شاید احساسی که از انداختن پول به صندوق صدقه دارند، با پرداخت موبایل یا من‌کارت نداشته باشند. درباره نحوه جمع‌آوری پول‌های صندوق صدقات هم شبهاتی مطرح می‌شود؛ اینکه چند‌نفر معتمد کمیته امداد به‌صورت پیمانکاری پول این صندوق‌ها را برمی‌‌دارند. به‌عنوان مثال فردی برای صندوق‌های صدقات راسته بولوار احمدآباد برای مدت یک سال، مبلغ مشخصی به کمیته امداد پرداخت می‌کند و بعد موجودی صندوق‌ها در یک سال متعلق به اوست و هر‌قدر بیشتر از این رقم گیرش آمد، به جیب خودش می‌رود.
این موضوع دروغ بزرگی بود که عده‌ای برای بد‌نام‌کردن کمیته امداد و سلب اعتماد مردم و خیران و نیازمندان به راه انداختند؛ همانند دروغ‌های دیگر که صدقات مردم را می‌بریم خارج از کشور خرج می‌کنیم! کارمندهای مشخصی در کمیته امداد برای جمع‌آوری مبالغ صندوق‌ها آموزش دیده‌اند. به این افراد از بخش‌های مختلف نظارت می‌شود. برای جمع‌آوری صندوق‌های خانگی، پول‌ها نزد خود صاحب‌صندوق شمارش می‌شود و مأمور صندوق همان‌جا یک فاکتور دو‌برگی می‌نویسد که یک برگ نزد صاحب صندوق و برگه دیگر به‌همراه پول به کمیته امداد می‌آید. اینجا امکان سوء‌استفاده تقریبا صفر است. هر‌یک از مشتریان صندوق‌های خانگی و اصناف اگر بگویند عملکرد واریزی آن‌ها را اعلام کنیم، بر‌اساس قبض‌هایی که نزد خودشان ثبت شده، مجموع واریزی‌ها برای افراد پیامک می‌شود. در صندوق صدقات اماکن و معابر نیز دو نفر صندوق‌ها را تخلیه می‌کنند و پول‌ها را داخل کیسه پلمب‌شده به اتاق ایزوله کمیته امداد می‌آورند. پول‌ها در این اتاق تحت نظارت دوربین‌های نظارت و مأموران نظارت شمرده و رقم آن‌ها ثبت سیستم می‌شود.
یعنی تاکنون اصلا خیانت یا کلاهبرداری ازسوی پرسنل و عوامل کمیته امداد را ندیده‌اید؟ در هر مجموعه‌ای ممکن است دست‌اندازی در بیت‌المال وجود داشته باشد.
در‌قبال امانت مردم با کسی تعارف نمی‌کنیم. اگر مواردی هم بوده، دادگاه تشکیل و برخورد شده است. برخوردها در این‌گونه موارد با شدیدترین شکل ممکن خواهد بود.
بارها کلیپ‌های سرقت از صندوق صدقات در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. برای جلوگیری از این سرقت‌ها چگونه به صندوق‌های صدقات نظارت می‌کنید؟
با قفل‌های جدیدی که در صندوق صدقات نصب کرده‌ایم، احتمال سرقت خیلی کم شده است. فقط تقاضا می‌کنیم مردم نیکوکاری که پول داخل صندوق می‌اندازند، از افتادن پول به داخل صندوق اطمینان پیدا کنند. برخی از سرقت‌ها از پول‌هایی است که کامل داخل صندوق نیفتاده است و در لبه ورودی صندوق می‌توان آن را مشاهده کرد.
در‌کنار ٣۵میلیارد‌تومان صدقات و زکات مردم در طول یک‌سال، چقدر بودجه دولتی گرفته‌اید؟
بودجه‌ای که سال گذشته برای محرومان هزینه کردیم، بیش‌از ۵۵٠میلیارد تومان بود. شما حساب‌کتاب کنید ببینید کمک‌های مردمی چند‌درصد از هزینه کمیته امداد برای محرومان و نیازمندان بوده است.
با این اعدادی که شما می‌فرمایید، کمتر از ١٠ است.
بله، هزینه‌ای که از محل اعتبارات خود کمیته امداد می‌شود، اصلا با میزان صدقات و فطریه قابل مقایسه نیست، اما ما این رقم را به‌عنوان برکت در این درآمدها به شمار می‌آوریم که خیر آن به نیازمندان می‌رسد. ما یک قِران آن را برکت می‌دانیم. خوب نیست که حاصل‌جمع نیت خیر مردم را در مقایسه با میزان کمک‌های خود کمیته امداد امام‌خمینی(ره) اعلام کنیم و بگوییم بیایید ببینید آن‌طور‌که همه فکر می‌کنند، نیست.
یعنی دولت، سالی ۵۵٠میلیارد تومان فقط به کمیته امداد امام خمینی(ره) بودجه می‌دهد؟ این رقم درشت حداقل با بودجه‌های دولتی در ظاهر هم‌خوانی ندارد.
تمام این رقم بودجه دولتی نیست. بخشی از محل اعتبارات دولتی و بخشی شامل درآمدهای مجتمع‌های اقتصادی کمیته امداد امام‌خمینی(ره) است. اجازه بدهید وارد جزئیات این ارقام نشویم.
در شرایط فشار اقتصادی، مراجعات شما چقدر افزایش داشته است؟ اعتراض خیلی از محرومان، این است که کمیته امداد، دست رد به سینه آن‌ها می‌زند.
نمی‌خواهیم جو ناامیدی را در جامعه گسترش بدهیم یا موج منفی بدهیم. واقعیت این است که تعداد مراجعات افزایش یافته و حدود پنج‌هزار نفر فقط در یک‌سال گذشته به تعداد افراد تحت‌پوشش کمیته امداد افزوده شده است. به‌این‌دلیل سعی کرده‌ایم با توانمندسازی برخی افراد، آن‌ها را از پوشش کمیته امداد خارج کنیم و درازای سهمیه ایجاد‌شده، دیگر افراد نیازمند را جایگزین کنیم. درباره اعتراضی که مطرح می‌کنید، افراد بی‌سرپرست و فاقد سرپرست نیازمند، اولویت پذیرش ما هستند. افراد بیمار و خانواده سالمند نیازمند و خانواده زندانی نیازمند نیز با بررسی ما اگر نیازمند واقعی باشند، تحت‌پوشش کمک‌های موردی یا مستمری ثابت درمی‌آیند. رویکرد کمیته امداد، رفتن به‌سمت توانمندسازی است. کسانی را که می‌توانند کار کنند، به‌سمت کار‌کردن هدایت کنیم، نه اینکه فقط یک مستمری برای آن‌ها برقرار کنیم.
میزان مستمری‌ای که به معیشت‌بگیران کمیته امداد پرداخت می‌کنید، خیلی کم است. با رقم ١۵٠هزار‌تومان در ماه به‌ازای هر فرد، واقعا بیشتر از نان خالی و جای خواب نمی‌شود انتظار داشت. قبول دارید؟
بله، قبول دارم. کم است. اما در‌نظر داشته باشید کمک‌های موردی دیگری نیز برای درمان، تحصیل، جهیزیه و... به افراد تحت پوشش کمیته امداد ارائه می‌شود.
علاوه‌بر میزان کم مستمری، در بخش مسکن هم نقدی که به کمیته امداد وارد می‌شود، این است که تعداد مسکن خیلی کم و در کاهش بی‌خانمان‌ها بی‌تأثیر است. کمیته امداد سال گذشته هزار و ٣٠٠مسکن شهری و روستایی در کل استان ساخت. اگر این رقم را بین ٧٣شهر و بیش از سه‌هزار روستای خراسان‌رضوی تقسیم کنیم، به‌طور‌میانگین به هر شهر یا روستا، یک خانه هم نمی‌رسد؛ این در‌حالی است که کمیته امداد در موضوع ساخت مسکن ادعای تأمین مسکن را برای فقرا دارد.
تأمین مسکن به‌عهده کمیته امداد نیست. ما فقط برای مسکن مددجویان این نهاد کمک می‌کنیم. سازمان‌های متولی در‌زمینه تأمین مسکن باید پاسخ دهند که چرا این همه مشکل در‌زمینه تأمین مسکن وجود دارد. ما در مرحله اول برای ١٢٠هزار معیشت‌بگیر ثابت کمیته امداد، وظیفه تأمین مسکن را داریم. از طرف دیگر، حرکت ما مبتنی‌بر بودجه دولت است و دولت هر بودجه‌ای بدهد، ما اقدام می‌کنیم. در روستاها با کمک بنیاد مسکن، مددجویان خانه‌دار شدند. در شهرها نیز باید نهادهای دیگر پای کار بیایند. شهرداری مشهد می‌تواند به‌عنوان یکی از نهادها در‌راستای مسکن محرومان گام بردارد. در همین دوره شهرداری از مدیریت شهری درخواست کردیم که زمین و پروانه را رایگان بدهند تا با کمک نهادهای دیگر و خیران بتوانیم در‌زمینه مسکن محرومان، گام‌های بلندتری برداریم. اگر در این موضوع شهرداری برای اهدای زمین کمک کند، شاهد حرکتی بزرگ در ساخت مسکن خواهیم بود.
مشهد بیش‌از شش‌هزار کودک بازمانده از تحصیل به‌دلیل فقر دارد. این کودکان اغلب در حاشیه شهر به‌عنوان کودکان کار استفاده می‌شوند. چرا کمیته امداد به‌طور‌خاص برای این کودکان اقدامی نکرده است؟
همین چند روز پیش با مدیرکل آموزش‌و‌پرورش استان جلسه داشتیم. قرار شد که به بخشی از کودکان بازمانده از تحصیل که به‌دلیل فقر، از رفتن به مدرسه بازمی‌مانند، کمک کنیم. آمادگی داریم برای سال تحصیلی جدید به کودکان بازمانده از تحصیل کمک کنیم. البته ستاد فرهنگی حاشیه شهر هم به این موضوع پرداخته است؛ حتی مجموعه‌هایی مثل شهرداری اعلام آمادگی کرده‌اند که برای کودکان بازمانده از تحصیل کاری کنند. کمیته امداد نیز به نوبه خود قول کمک می‌دهد.
و اما حرف آخر؟
از مغازه‌داران و کارخانه‌دارها، کارآفرینان و کل تولیدکنندگان و نیکوکاران تشکر می‌کنیم که باعث کاهش فقر می‌شوند. درواقع ما تولیدکنندگان را بازوان کمیته امداد می‌دانیم که به کاهش فقر کمک می‌کنند.
