شهرآرا آنلاین - بازار موبایل همچنان گنگ و گیج است. ضربه افزایش نرخ دلار خیلی سریع این بازار را تحت تأثیر خود قرار داد. انواع مختلف تلفن همراه از بهمن سال گذشته تا کنون حداقل ١٠٠ درصد افزایش قیمت داشته است و برخی مدلهای محبوب و بهروز مثل آیفون ایکس نیز با قیمتهای سرسامآوری فروخته و حتی پیش فروش شدهاند!
صحبتهای مسئولان و وعدههای توزیع موبایلهای توقیف شده هم تاکنون نتوانسته است مرهمی بر آشفته بازار موبایل کشور باشد. چنانکه شهریورماه خبر رفع مشکل ترخیص ۶۰۰ هزار موبایل از گمرک منتشر شد اما این تعداد موبایل بر درد بازار فائق نیامد و محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری، هم گفت: «ورود این تعداد موبایل به بازار موجب کاهش قیمتها نمیشود!»
کاهش ۴٠ درصدی، رؤیا یا واقعیت؟
از سوی دیگر رئیس اتحادیه فروشندگان گوشی معتقد بود که کمبود موبایل در بازار دلیل افزایش قیمتهاست و عرضه ۶٠٠ هزار موبایل موجب آرامش بازار میشود. ابراهیم درستی، چندی پیش گفت: اگر ارز نیمایی به صورت مستمر و منظم برای واردات موبایل اختصاص یابد و واردکنندگان بتوانند سهم بازار را تأمین کنند در آیندهای نزدیک شاهد کاهش چهلدرصدی قیمت موبایل خواهیم بود.
بااینحال از زمان انتشار خبر عرضه ۶٠٠ هزار موبایل رفع توقیف شده در بازار بیش از یک ماه گذشته است و در این فاصله شاهد کاهش ناگهانی نرخ دلار هم بودهایم اما بازار موبایل تأثیر ملموسی از این ٢ اتفاق مهم نگرفته است و همچنان راه خودش را میرود.
اواسط مهرماه بود که نرخ دلار کاهش یافت و حتی خبرهایی مبنی بر فروش دلار هشتهزارتومانی در بازارهای غیررسمی منتشر شد. بااینحال بررسیهای خبرنگار شهرآرا از بازار موبایل نشان میدهد که کاهش نرخ دلار منجر به بازگشت قیمتها به گذشته نشد و در بهترین حالت قیمت برخی از انواع موبایل کمتر از ١٠ درصد کاهش یافت و قیمت برخی مدلها ثابت ماند.
گشتیم نبود، نگرد نیست!
برای بررسی تأثیر عرضه موبایلهای رفع توقیف شده به بازار موبایل احمدآباد مشهد رفتیم و با فعالان این صنف گفتوگو کردیم. به دنبال نشانهای از موبایلهای رفع توقیف شده با نرخ دلار ۴٢٠٠ تومان به فروشگاههای بسیاری سرزدیم و با افراد بسیاری همکلام شدیم اما هیچ نشانهای از این کالاها پیدا نشد و این امر میتواند بیانگر توزیع ضعیف و شبههبرانگیز ۶٠٠ هزار موبایل در بازار کشور باشد.
البته بعد از جستوجوهای بسیار، یکی از فعالان این صنف گفت: گوشی «نوکیا ١١٠۵» که سیستمعامل جاوا دارد و دکمهای است، به صورت یارانهای توزیع شد و آن هم الان تمام شده است! نرخ آزاد این موبایل ٣۴٠ هزار تومان بود و به شرط ارائه کارت ملی به هر نفر فقط یک دستگاه از این موبایل را به نرخ ١٩٠ هزار تومان میفروختند. البته غیر از این هیچ موبایلی با نرخ دلار ۴٢٠٠ در بازار توزیع نشده است. ما گشتیم، نبود، شما هم نگردید نیست!
دست روی دست تا تحریم
فروشگاههای تعطیل در پاساژهای مجلل احمدآباد هم توی ذوق میزند. علت را که جویا میشویم، یکی از فروشندگان میگوید: وقتی قیمتها در حال افزایش است بازار تحرک بیشتری دارد و خرید و فروش بیشتر است و بازار بهتر میچرخد اما بعد از کاهش قیمت دلار در مهر ماه بازار اُفت کرده و اجارههای بالا باعث شده است تا برخی نقل مکان کنند و از این بازار بروند.
او مشکل فعلی بازار را رکود نسبی خرید و فروشها میداند و میگوید: نگرانیهایی درباره افزایش قیمت موبایل بعد از تحریمهای آبانماه وجود دارد و اکنون علیرغم وجود کالا در بازار برخی از کلیفروشها دست از فعالیت جدی کشیدهاند و منتظر هستند تا تأثیر تحریمهای آبان بر بازار مشخص شود! با شوخی از این فروشنده میپرسم «پس کلیفروشها کاسب تحریم هستند؟» و او در پاسخ میگوید: شما هم جای آنها بودید همین کار را میکردید، برای سود!
نگرانی مهم دیگر مردم که این روزها در هر مکان و زمانی درباره آن صحبت میکنند تحریمهای ١٣ آبان است. درباره تأثیر احتمالی تحریمها از یک نفر از فعالان با سابقه بازار موبایل سؤال میکنیم و او پاسخی صریح و البته قابل تأمل ارائه میدهد: اگر تحریمها هیچ تأثیری روی قیمتها نداشته باشد بازهم مردم و فعالان بازار به بهانه تحریمها به افزایش قیمت و گرانی دامن میزنند.
جویندگان موبایل یک میلیونی
در آشفته بازار موبایل رفتار مردم نیز جالب و البته قابل تأمل است. بیشتر فروشندگان موبایل میگویند: قدرت خرید مردم کاهش یافته است و بیشتر مشتریان به دنبال موبایلهای با قیمت زیر یک میلیون تومان هستند. فروشندگان استدلالهای جالب توجهی برای تحلیل خود دارند، از جمله اینکه قیمت تمام محصولات بیش از ۵٠ درصد افزایش پیدا کرده است و مردم مجبورند هزینههای غیرضروریشان را کم کنند تا بتوانند از پس هزینه مسکن، خوراک، پوشاک، درمان و ... برآیند. این مسئله باعث شده است موبایلهای دکمهای با سیستم عامل جاوا دوباره جای خود را در بازار پیدا کند.
بازار موبایل به روایت آمار
تازهترین آمار گمرک ایران از تجارت خارجی نیمه نخست سال جاری ٢۵ مهرماه منتشر شد. بر اساس این آمار در نیمه نخست سال ٩٧ یک میلیون و ۵۲۶ هزار و ۸۶۴ دستگاه انواع گوشی تلفن همراه وارد کشور شده است که ارزش آن به ۲۴۲ میلیون و ۶۹۲ هزار دلار میرسد. واردات گوشی تلفن همراه در این مدت از نظر تعداد، نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ٣۵درصدی نشان میدهد.
این در حالی است که چندی پیش محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری، گفته بود براساس آمارها، ایرانیان در سال بیش از ٢٠ میلیون دستگاه گوشی همراه نیاز دارند که ارزش آن به ٣ میلیارد دلار میرسد، بنابراین از ابتدای امسال تاکنون باید حدود ١٠ میلیون دستگاه وارد بازار میشد.