شهرآرا آنلاین - بهرهگیری از ظرفیتهای گفتاری یکی از ویژگیهای پررنگ مجموعه شعر «لحظههای بیملاحظه» است که شاعران مشهد ضمن اذعان به آن، در مناسب بودن یا نبودن این رویکرد سراینده، آرای یکسانی نداشتند.
این اثر نخستین کتاب مبین اردستانی، شاعر پایتختنشین، است که بعدازظهر دوشنبه ۱۳ اسفند در حوزه هنری خراسان رضوی نقدوبررسی شد. در نشست مربوط که هفتادوپنجمین جلسه نقد و پژوهش شعر حوزه هنری استان بود، شاعران و منتقدان مشهد مانند محمدکاظم کاظمی، عباس ساعی، یوسف بینا، مهدی آخرتی و... به بیان دیدگاههای خود درباره کتاب مدنظر پرداختند.
«لحظههای بیملاحظه» بهگفته اردستانی گلچینی از شعرهایی است که او از هجدهسالگی سروده است: این کتاب سیر ۱۵ سال از زندگانی من است و قالبهای مختلف ادبی با حالوهوای متفاوت را در بر میگیرد.
مسلط بر زبان
یوسف بینا شاعر و منتقد ادبی درباره این مجموعه شعر گفت: تسلط شاعر این مجموعه بر زبان و وزن شعری آشکار است؛ بهویژه در شعر «فتح خون» که آن را بهترین شعر کتاب از نظر سلامت زبانی میدانم و در آن تناسب خوبی میان فرم و محتوا به وجود آمده است.
شاعر مجموعه «ریمیا» در ادامه ضمن اشاره به قالبهای نیمایی، دوبیتی، رباعی، مثنوی، غزل و ترانه که اشعار «لحظههای...» را میسازند، استفاده شاعر را از زبان عامیانه در برخی از شعرها نامناسب خواند. بینا همچنین از چند اشکال ویرایشی یاد کرد اما طرح جلد و صفحهآرایی را خوب دانست.
بیرون جهیدن از صف مردگان
مهدی آخرتی از تنوع قالبهای شعرهای این کتاب انتقاد کرد. این شاعر و منتقد با اشاره به نقل قولی از فرانتس کافکا گفت: «نوشتن بیرون جهیدن از صف مردگان است»، پس هرکس یک بیت شعر بسراید باید به او تبریک گفت. اما استفاده از انواع قالبها در یک کتاب شاید کار پسندیدهای نباشد و به شخصه آوردن شعر نیمایی، غزل و ترانه را در کنار هم نمیپسندم.
شاعر دفتر «تو بیدلیل زیبایی» دایره لغات محدود اردستانی و فضای تکراری و استعارات کلی ترانهها بهرغم جزئینگربودن شعر امروز را از کاستیهای دفتر «لحظههای بیملاحظه» توصیف کرد.
صندوقچه عواطف بشری
عباس ساعی، شاعر و منتقد پیشکسوت، نیز این مجموعه شعر را برشی از زندگی ارزیابی و آن را به صندوقچهای تشبیه کرد که بیشتر عواطف امروز بشر را میشود از آن بیرون آورد. او بهره بردن از سرمایههای زبان محاوره را جزو ویژگیهای ارزشمند این مجموعه خواند، ازاینرو که این ویژگی زبان را صمیمی میکند و نوعی ژرفای فرهنگی به اثر میبخشد. ساعی بااینحال یادآور شد که در به کار گرفتن این موارد باید دقت کرد.
او افزود: بهترین شعر این مجموعه «لحظههای بیملاحظه» است، همچنین باید از ٢ رباعی فوقالعاده زیبا در وصف «مادر» یاد کنم و رویهمرفته از خواندن کتاب لذت بردم.
اهمیت سطربندی در شعر نیمایی
صحبتهای محمدکاظم کاظمی، شاعر و پژوهشگر مهاجر ساکن مشهد و عضو گروه علمی برونمرزی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، پایانبخش این نشست بود. او گفت: شعر نیمایی سطربندی مشخصی دارد و سرودههای آقای اردستانی از موارد نادری است که این مهم را در شعر نیمایی رعایت کرده است. در واقع شعر نیمایی در بسیاری از مواقع از شعر آزاد موفقتر است که نمونه آن را در این کتاب میبینیم.کاظمی گرایش شعر امروز را به سمت غزل موقعیتمدار دانست که در آن شاعر در هر شعر موقعیت تازهای از تجربیات خود را بیان میکند، امری که در کتاب مدنظر کمتر دیده میشود.او مردمگرایی و سود بردن از تعابیر محاوره را هم از ویژگیهای بیشتر سرودههای کتاب بیان کرد و افزود: کتاب صفحهآرایی زیبایی دارد و مشخص است که ویراستار داشته است و در آن به اهمیت رعایت نکات ویرایشی توجه شده است.