شهرآرا آنلاین - فرانک باباپور - سال٩٨ که قبل از آمدنش آرزو می‌کردیم مثل ٩٧نشود، اتفاقا مثل ٩٧هم نشد و متأسفانه به مراتب بدتر شروع شد. خبر سیل پر‌بسامدترین خبر تعطیلات نوروز بود و اگر هر سال اخبار تصادفات جاده‌ای تنها اخبار حادثه‌ای تعطیلات بودند، امسال اخبار سیل و خسارت‌هایش همه ایرانیان را ناراحت کرد. مسافران در هر شهری که بودند استرس آمدن سیل داشتند و ستاد بحران هم هر جا که بارندگی می‌شد پیامک‌های هشدار‌دهنده می‌فرستاد تا شاید از وقوع مصیبت جلوگیری کند. جاری شدن سیل و اخبارش از استان گلستان شروع شد و بعد به شیراز و لرستان و خوزستان و برخی استان‌های دیگر هم رسید و در مجموع در چند روز قبل از سال تحویل تا امروز ١٠استان، ١٩٠٠شهر و روستا و ٢١٧هزار نفر درگیر سیل شدند. آمار رسمی جانباختگان سیل در کل کشور ۶٧ نفر بوده است که ٢١ نفر آنان مربوط به استان فارس، ١۵ نفر لرستان، ٣ نفر خراسان شمالی، ٨ نفر گلستان، ۵ نفر مازندران و ۵ نفر هم همدانی بوده‌اند. سیل در شهر شیراز بیشترین مرگ و میر (١٩ نفر) را داشته و در استان لرستان بیشترین خسارت مالی را به جا گذاشته است. عکس‌ها و فیلم‌هایی که از سیل لرستان منتشر شدند بیانگر شدت این خسارت‌ها بودند. مثل عکس ناراحت کننده‌ای که نشان می‌داد سیل در پلدختر به سقف خانه‌ها رسیده یا فیلم کودکی که خطاب به مادرش می‌گوید: «مامان! مامان! خونه ما کدومه؟»
آمار رسمی جانباختگان سیل در کل کشور ۶٧ نفر بوده است که ٢١ نفر آنان مربوط به استان فارس و ١۵نفر استان لرستان و مابقی مربوط به استان‌های دیگر بوده‌اند. با اینکه سیل در شیراز مرگ‌و‌میر بیشتری نسبت به لرستان داشت اما سیل لرستان خسارات مالی زیادی به‌جای گذاشت. در استان لرستان ٧٢هزار واحد مسکونی خسارت دیده‌اند، ٣٠هزار زمین کشاورزی و ١۵٠مزرعه پرورش ماهی از بین رفته‌اند. سیل استان مازندران هم بیش از ۵٠٠میلیارد تومان خسارت به اراضی و باغ‌ها وارد کرده است. در کل کشور هم ١۵هزار دام عشایر تلف شده‌اند که بیشترشان مربوط به استان گلستان بوده‌است.
جریان سیل در فضای مجازی
سیل جریان قدرتمندی هم در فضای مجازی راه انداخت. به طوری که روز گذشته و با گذشت بیش از ١٠روز از شروع این اتفاقات، حدود ١٠٠٠توییت با واژه «سیل» زده شد و هشتگ «#سیل_لرستان» که برای کمک‌رسانی به مردم سیل‌زده این استان راه افتاده است، بیشترین توییت را داشت. واکنش‌ها در فضای مجازی ابتدا از اطلاع‌رسانی درباره سیل شروع شد و بعد به نقد ستاد بحران کشور، مسئولان و حتی مردمی که پیش از این خودشان درختان را قطع کرده بودند، رسید. بعد به درخواست کمک رسید و در انتها هم بازتاب مهربانی‌های مردم بود. اوج این مهربانی‌ها را هم مردم شیراز داشتند که هر‌چه داشتند و نداشتند با مردم سیل‌زده و خسارت‌دیده شهرشان که اغلب مسافر بودند، سهیم شدند. برای سیل‌زدگان لرستان هم هشتگ #پویش_انسانیت راه افتاد تا اطلاعیه‌ای باشد برای جمع‌آوری کمک به خسارت‌دیدگان. عکس کمک رسانی مردم رومشکان به پلدختر هم یکی از قشنگی‌های بعد از سیل بود، مردمی که کمک‌هایشان را به دوش گرفته بودند و ٣٠ کیلومتر را پیاده طی کردند تا به پلدختر برسند. توییت‌های نقد هم اغلب مقایسه‌ای بود بین بلایای طبیعی اینجا و دیگر کشورها، مثلا یک نفر نوشته بود: «می‌دونید فرق زلزله‌ها و سیل‌های ژاپن با ما چیه؟ مال اونا در کمتر از یک سال بازسازی میشه ولی اینجا سیل‌زده‌ها می‌دونن که هنوز زلزله‌زده‌های کرمانشاه تو کانکس زندگی می‌کنن.»
صفحه اینستاگرام شاهین صمدپور، مستندساز اجتماعی، هم شده بود کانال اصلی اطلاع رسانی درمورد سیل زدگان که اخبار را بدون سانسور منتشر می‌کرد. صمدپور به شهرها و روستاها می‌رفت تا صدای مردم سیل زده باشد و خواسته‌هایشان را پیگیری کند.
سلبریتی‌ها هم واکنش‌هایی مشابه کاربران داشتند و برخی نقد کردند و بعضی همدردی. در این بین واکنش علیرضا بیرانوند، دروازه‌بان تیم ملی فوتبال که خودش اهل لرستان است بیشتر دیده شد. بیرانوند در پستی اینستاگرامی اعلام کرد پیگیر مشکلات سیل زدگان این استان است. علی دایی هم که در زلزله کرمانشاه پیش قدم شد و شماره حساب اعلام کرد و اعتماد مردم را بدست آورده بود گفت به مناطق سیل زده سفر می‌کند. البته رفتار برخی سلبریتی‌ها هم با انتقادهای زیادی همراه شد، مثل مهران مدیری که در برنامه دورهمی به مسئولان و خبرنگارانی که به مناطق سیل زده رفته بودند کنایه زد و این کنایه با واکنش صدا و سیما و رحمانی فضلی، وزیر کشور روبرو شد که در بازدید از پلدختر گفته بود: «همه آمدند پای کار، اما یک نفر به اسم هنر در برنامه تلویزیونی مسخره می‌کند، این قابل بخشش نیست.»
خود‌کرده را تدبیر نیست
شاید حرف آن‌هایی که گفته بودند سیل‌های امسال جواب طبیعت بود به نامهربانی‌هایی که خودمان با او داشتیم، بیراه نباشد. بهره‌برداری‌های بی‌رویه از منابع طبیعی، تغییر کاربری‌های اراضی ملی به کشاورزی، تجاوز به حریم جنگل و رودخانه و مسیل‌ها، تخریب بی‌رویه مراتع و جنگل‌ها، تخریب منابع طبیعی به منظور ساختمان‌سازی و ویلاسازی، ایجاد راه‌های ارتباطی، ساخت غیر‌اصولی پل‌ها روی رودخانه و... از دلایلی هستند که باعث ایجاد سیل بعد از بارندگی می‌شوند. بعد از سیل شیراز هم تعجب همه از این بود که فقط ١٠دقیقه بارندگی باعث چنین سیلی شده بود، اما وقتی عکس دروازه قرآن قدیم منتشر شد، همه به طبیعت حق دادند. در این عکس قدیمی مسیل رودی دیده می‌شود که محل عبور سیلاب بوده ولی به خیابان و پارک تبدیل شده است، حالا هم هر چند خیلی دیر اما این رود برگشته بوده تا راه خودش را به دریاچه مهارلو طی کند. یکی دیگر از عجایب راه‌سازی که بعد از سیل نمایان شد، پل کشکان در لرستان بود که تخریب شد. این پل در کنار پل تاریخی کشکان با قدمت ١٠٠٠ ساله ساخته شده بود تا راه ارتباطی خرم آباد و کوهدشت باشد اما با آمدن سیل خراب شد و نکته جالب این است که پایه‌های پل قدیمی خیلی بلندتر و دهانه‌های آن بزرگ‌تر ساخته شده بودند تا پل بعد از آمدن سیل آسیب نبیند، اما پل جدید بدون توجه به است. این موضوع ساخته و حالا هم خراب شده
تصویری از نمای قدیم و جدید دروازه قرآن شیراز که در فضای مجازی داغ شد و به خوبی نشان می دهد مسیل کنار دروازه قرآن به خیابان تبدیل شده است
