شهرآرا آنلاین - وفایی | به همین دلیل صنایع مختلف برای حفظ بقای خود در محیط پررقابت کنونی و ارتقای کارایی ، در راستای استفاده از این فناوری‌ها گام‌های مؤثری برداشته‌اند. صنعت سلامت نیز از این قاعده مستثنا نبوده و کشورهای مختلف با توجه به نقش و اهمیت صنعت مراقبت و تأثیر مستقیم و غیرمستقیم آن در ابعاد مختلف توسعه جامعه، اقدامات فراوانی در گسترش نظام‌های بهداشتی به کار گرفته‌اند. هوشمندسازی در حوزه درمان و خدمات اورژانسی همچنین می‌تواند در شرایط اضطراری مانند سیل‌های هفته‌های گذشته، باعث افزایش سرعت و کیفیت ارائه خدمات به آسیب‌دیدگان شده و از حجم بحران انسانی تا حد زیادی کم کند. به مناسبت روز جهانی بهداشت، در این مطلب به بررسی برخی قابلیت‌های شهرهای هوشمند در توسعه سازوکارهای درمانی و سلامت محور پرداخته‌ایم.
مدیریت شهری هوشمند در خدمات اورژانسی
در یک شهر هوشمند وجود سیستم‌های الکترونیکی قادر خواهد بود خدمات اورژانسی را گسترش دهد. برای مثال فردی را در نظر بگیرید که از یک طرف دچار عارضه قلبی شده و هر ثانیه برای او حکم مرگ و زندگی دارد و از طرف دیگر مرکز اورژانس هم نمی‌تواند درباره صحت هر تماس تلفنی اطمینان حاصل کند. در این شرایط سیستم هوشمند به مرکز اورژانس این امکان را می‌دهد که به مجرد برقراری تماس تلفنی، محل سکونت تماس‌گیرنده و حتی مالک آن را روی مانیتور مرکز اورژانس مشخص کند. از سوی دیگر محل حادثه روی مانیتور آمبـولانس هم قرار می‌گیرد.
سیستم‌های اطلاعات جـغرافیایـی نیز به مرکز اورژانس اطلاع می‌دهد که نزدیک‌ترین آمبولانس به شخص حادثه‌دیده کدام است و کوتاه‌ترین مسیر تا مقصد و نزدیک‌ترین مرکز فوریت پزشکی و بیمارستان هم مشخص می‌شود. بنابراین با استفاده از سیستم ناوبری هوشمند در طرح شهر، اطلاعات مکانی، مسیر حرکت، سرعت و موقعیت مربوط به وسایل نقلیه ازجمله وسایل نقلیه عمومی، پلیس، آتش‌نشانی، آمبولانس‌ها و دیگر وسایل دریافت می‌شود. اهمیت این موضوع وقتی بیشتر می‌شود که توجه داشته باشیم در موارد اورژانسی، زمان از اهمیت بالایی برخوردار است و مسیریابی مناسب و قرار نگرفتن ماشین‌های اورژانس در ترافیک، گاهی برای نجات جان بیمار حیاتی است.
درنتیجه در یک شهر هوشمند کارها را می‌توان بسیار ساده‌تر و با اطمینان خاطر بیشتری انجام داد و از آنجا که در این قبیل شهرها بیشتر کارهای روزمره از طریق رایانه و اینترنت انجام می‌شود، در وقت و هزینه به میزان چشمگیری صرفه‌جویی خواهد شد.
بیمارستان‌های هوشمند
بیمارستان‌های مدرن دنیا خدمات آنلاین را برای پزشکان در راستای ارائه درمان و خدمات بهتر به بیماران فراهم می‌کنند.
در بیمارستان‌های هوشمند پس از ورود شخص به بیمارستان و ایجاد پرونده، دستبندی الکترونیکی به بیمار تحویل می‌شود و با ثبت تمامی رویدادها، داروها و خدمات ارائه شده به بیمار در آن دستبند، تمامی اطلاعات هر بیمار در لحظه برای پزشکان و پرستاران در دسترس است. همچنین تمامی افراد پرونده‌های الکترونیکی مخصوص به خود دارند که در هنگام مراجعه آن‌ها به بیمارستان، تمامی سوابق درمانی و دارویی آن‌ها به وسیله آن پرونده در اختیار کادر درمانی قرار می‌گیرد. این امر افزون بر افزایش سرعت در روند درمان فرد، باعث می‌شود که داروهای مناسب برای او تجویز شود و از مواردی مانند تداخلات دارویی یا توجه نکردن به حساسیت‌های دارویی در برخی افراد جلوگیری شود.
سامانه‌های ردیابی دارو
فناوری شناسایی امواج رادیویی یا RFID سامانه شناسایی بی سیمی است که قادر به تبادل داده‌ها به وسیله برقراری اطلاعات بین یک تراشه که به یک کالا متصل شده و یک دستگاه خواننده اطلاعات آن تراشه است.
در بخش دارو، از کلیه خواص RFID تجاری مانند کنترل اتوماتیک انبارهای تولیدکنندگان و فروشندگان و ارسال علائم رادیویی به تهیه‌کنندگان برای ساخت داروهای جدید برای جایگزینی در انبارها استفاده می‌شود. به علاوه RFID کار رهگیری دارو از کارخانه تا رسیدن به دست مصرف‌کننده را به انجام می‌رساند. این کار باعث اطمینان مصرف‌کنندگان از کیفیت و اصل بودن داروها می‌شود و شناسایی داروهای اصل را از تقلبی ممکن می‌کند. همچنین فروش غیرمجاز دارو را بسیار دشوار می‌کند.
همچنین گاهی اوقات ممکن است شما به دنبال داروی کمیابی باشید که در تمام داروخانه‌ها پیدا نمی‌شود. استفاده از سیستم هوشمند ردیابی دارو این امکان را فراهم می‌کند که بتوانید به راحتی داروخانه‌هایی در شهر که آن دارو را موجود دارند، شناسایی کنید و به سراغ آن‌ها بروید.
طراحی شهری و کاهش بیماری‌ها
بررسی‌ها نشان می‌دهد که طراحی شهرهای هوشمند می‌تواند میزان ابتلای شهروندان به بیماری‌های کشنده را کاهش دهد. در این شهرها شرایط برای پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و حمل‌ونقل عمومی ارتقا پیدا می‌کند که این مسئله باعث می‌شود نرخ ابتلا به بیماری‌های مزمن از قبیل بیماری‌های قلبی و دیابت کاهش یابد.
در همین باره گروهی از کارشناسان بین‌المللی با هدایت محققان دانشگاه ملبورن استرالیا و دانشگاه کالیفرنیا، به بررسی این موضوع پرداخته‌اند که چگونه طراحی شهری بر محیط‌زیست و سلامت شهروندان در شهرهای بزرگی همچون بوستون، کپنهاگ، دهلی، لندن و سائوپائولو تأثیر می‌گذارد. «بیلی گیلس کورتی» یکی از محققان این مطالعه می‌گوید: برآوردها حاکی از آن است که جمعیت جهان در سال۲۰۵۰ به ۱۰میلیارد نفر می‌رسد و سه‌چهارم این جمعیت، ساکن شهرها خواهند بود. در نتیجه برنامه‌ریزی شهری باید بخشی از یک راه‌حل جامع برای مقابله با پیامدهای منفی این رشد جمعیت روی سلامتی باشد. در قرن نوزدهم طراحی شهری از طریق ارتقای وضعیت بهداشت و تلاش در راستای جداسازی مناطق مسکونی از نواحی صنعتی، کمک کرد تا از شیوع بیماری‌های عفونی جلوگیری شود. امروز نیز در طراحی شهرهای هوشمند این مسئله در نظر گرفته می‌شود و می‌تواند به کاهش بیماری‌ها و بهبود سلامت شهروندان منجر شود.
پرونده الکترونیکی سلامت
به‌کارگیری اثربخش فناوری اطلاعات در حوزه سلامت نیازمند شناسایی فرصت‌ها و محدودیت‌ها، تدوین برنامه‌ریزی اصولی و مناسب با توجه به فاکتورهای اجتماعی و اقتصادی همراه با فراهم کردن زیرساخت‌های فناوری، ارتباطی، حقوقی و اجرایی است.
در کشور ما نیز در همین‌باره پروژه‌هایی مانند پرونده الکترونیکی سلامت در حال اجراست. این پروژه برای یکپارچه‌سازی اطلاعات سلامت شهروندان در کشور به وسیله مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت در حال پیاده سازی است. این طرح به عنوان بزرگ‌ترین طرح فناوری اطلاعات حوزه سلامت در کشور پیگیری می‌شود و در صورت اجرای کامل، علاوه بر تسریع روند درمانی شهروندان و افزایش دقت آن، می‌تواند به کاهش هزینه‌های انجام شده در نظام درمانی کشور منجر شود.
